Meandry – instalacja dźwiękowa Marcina Dymitera
Czy śpiewu ptaków, dźwięku fabryk, szumu ulic można słuchać tak jak muzyki? Czy słuchanie dźwięków otoczenia może przynieść odbiorcy przeżycie estetyczne podobne do słuchania Bacha czy Mozarta? Field recording, czyli nagrania terenowe, to próba przedstawienia za pomocą nagrań bogactwa świata dźwięków, miejsc, które mogą być daleko od miasta albo zupełnie blisko, w samym jego sercu. A jak brzmi rzeka? Pamiętasz jej dźwięk?
Instalacja dźwiękowa Meandry zaprasza do słuchania, a zaprojektowany dźwięk buduje w Młynach Rothera żywą przestrzeń akustyczną. Wyłącz telefon i zanurz się w dźwiękach. Możesz słuchać siedząc, spacerując po pomieszczeniu, podążając za tym, co płynie z głośników. Instalacja dźwiękowa to jedna z form sztuki współczesnej, a jej medium to właśnie dźwięk. Często dźwięk kojarzony jest tylko z rozrywką lub muzyką. Tymczasem dźwięk ma więcej walorów: informacyjnych, poznawczych, społecznych, a co równie ważne – jest współczesnym językiem sztuki.
Instalacja dźwiękowa Meandry, która jest kolekcją nagrań terenowych, odsyła do kontekstu miejsca, silnie nacechowanego pierwotnym przeznaczeniem historycznych budynków Młynów Rothera. Wyspa Młyńska jak w soczewce koncentruje technologiczne i kulturowe przeobrażenia, które zaszły między XIX a XXI wiekiem. W tej fascynującej historii przemian to, co scala, to obecność rzeki oraz jej wpływ na kształtowanie miasta.
W Meandrach dźwięki mieszają się ze sobą, tak jak w realnym pejzażu dźwiękowym; nagrania terenowe ukazujące pory roku, pory dnia i nocy łączą się z brzmieniem dźwięków mechanicznych i pracy urządzeń, które znajdowały się niegdyś w młynie. Podwodne nagrania, które realizowane były za pomocą hydrofonu, to z kolei kluczowa i symboliczna treść tej pracy. Rzeka i woda ze swoją dynamiką kształtowały i nadal kształtują to miejsce, a przywołane dźwięki powracają w instalacji Meandry, aby rezonować i podejmować dialog z architekturą już w nowym kontekście.
Nagrania terenowe, które realizowane były przez Marcina Dymitera w 2023 roku stały się swoistym archiwum miejsca, a Wyspa Młyńska obserwatorium dźwiękowym z widokiem na rzekę. Tematem nagrań była właśnie Wyspa Młyńska oraz obecność wody. Kilkadziesiąt wybranych nagrań stało się podstawą do zbudowania dźwiękowej przestrzeni w Młynach Rothera. Nagrania zostały podzielone na trzy sekcje odpowiadające zakresom częstotliwości głośników pracujących w specjalnie przygotowanym systemie audio. Instalacja to praca na siedem kanałów audio. To, co słychać i to jak konfigurują się ze sobą nagrania jest wynikiem koncepcji pracy dźwiękowej oraz przełożenia jej na język programu pure data. Nagrania i ich konfigurowanie przebiega losowo, wpływa także na czas oraz ruch cyrkulacyjny danego dźwięku. Przypadek i losowość odwołują się do dźwięków otoczenia, dynamiki pejzażu dźwiękowego, który jest zmienny.
W rezultacie Meandry są instalacją dźwiękową, której przebieg nie jest linearny, oparty na sekwencji i czasie konkretnego nagrania – z kilkudziesięciu nagrań program może tworzyć nowe warianty i sekwencje a czasem w przestrzeni może również zabrzmieć cisza. Instalacja ma jednak dwa punkty, które zmieniają jej sposób działania – to dźwięk wody oraz dźwięk pracy, które synchronizują cały system audio. Meandry są zaproszeniem do wsłuchiwania się.
* Meander – fragment koryta rzeki o kształcie przypominającym pętlę lub łuk. Jest to forma związana z krętym przebiegiem koryta rzeki, tworzącym zakręty, pętle i nawroty.
Marcin Dymiter – muzyk, twórca nagrań terenowych i autor instalacji dźwiękowych, słuchowisk, muzyki do filmów, spektakli teatralnych, wystaw i przestrzeni publicznych. Porusza się w kręgu elektroniki, field recordingu i muzyki improwizowanej. Jest autorem projektu Field Notes, map dźwiękowych i edukacyjnego cyklu muzycznego Tracklista. Prowadzi warsztaty dźwiękowe oraz działania przybliżające ideę field recordingu. Gra w projektach: emiter, niski szum, ZEMITER oraz innych, efemerycznych formacjach. Stypendysta Uniwersytetu Sztuki w Berlinie, finalista konkursu Netmage International Multimedia Festival w Bolonii. Stypendysta Marszałka Województwa Pomorskiego oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011), Fundacji Wyszehradzkiej (2012, 2023). Członek Polskiego Stowarzyszenia Muzyki Elektroakustycznej. Autor książek “Notatki z terenu” (nominacja do Nagrody Literackiej Gdyni w 2022), “Przewodnik dla audiokulturalnych” i “Maszyny do ciszy” wydanej w 2023 roku.
Informacje organizacyjne:
Kiedy? Instalacja dostępna jest od 02.02.2024 r., do 25.04.2024 r., w godzinach otwarcia Młynów
Otwarcie instalacji 01.02.2024 r. o godz. 18.30.
Gdzie? Młyn, III piętro
Dla kogo? dla wszystkich
Cena: bezpłatnie
Zapisy: wstęp wolny
Za współpracę dziękujemy:
Tomasz Błaszkiewicz – armator łodzi Wiślana
Artur Hilbrecht – fotograf
Aleksandra Klóska – autorka identyfikacji wizualnej
Patrycja Jankowska – koordynatorka projektu
Jakub Łyczek – koordynator projektu
Rafał Skarwecki z Zespołem – wsparcie techniczne
Piotr Ceglarek – architektura dźwięku (pure data)
Meandry są realizowane we współpracy z Biurem Dźwięku Katowice.
